แบบจำลองลอจิตสำหรับพฤติกรรมการเลือกรูปแบบการเดินทางและการประยุกต์ใช้สำหรับการเดินทางท่องเที่ยวสู่ภาคตะวันออกLogit Model on Modal Choice Behavior of Recreation Trip to Eastern Thailand

Abstract

พฤติกรรมการตัดสินใจเลือกรูปแบบการเดินทางเป็นสิ่งที่ยากจะเข้าใจและนำไปใช้ในการวางนโยบายแผนการขนส่งงานวิจัยนี้จึงประยุกต์แบบจำลองลอจิตเพื่อวิเคราะห์การเลือกรูปแบบการเดินทางสำหรับการเดินทางท่องเที่ยวไปยังภาคตะวันออกของประเทศไทยซึ่งเป็นพื้นที่ท่องเที่ยวสำคัญของประเทศและวิเคราะห์อิทธิพลของปัจจัยที่หลากหลาย เช่น ลักษณะการให้บริการของรูปแบบการขนส่งต่างๆ ข้อมูลด้านเศรษฐกิจสังคมของผู้ตัดสินใจ เป็นต้น ข้อมูลการสำรวจแบบกำหนดสถานการณ์จำลอง (Stated Preference) ของผู้เดินทางจำนวน 405 คน ถูกนำไปสร้างแบบจำลองลอจิตพหุและเนสเต็ดลอจิต ผลลัพธ์แสดงให้เห็นราคาค่าโดยสารและความถี่การให้บริการเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญมากต่อการเลือกใช้รถโดยสารประจำทาง เวลาเดินทางมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเลือกใช้รถไฟความเร็วสูง แบบจำลองที่ได้เป็นประโยชน์ต่อความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรมการเดินทางไปยังภาคตะวันออกด้วยรถไฟความเร็วสูง รถประจำทาง และรถตู้โดยสาร รวมไปถึงการปรับปรุงนโยบายบริการรถสาธารณะ เช่น การปรับปรุงรถไฟความเร็วสูงให้มีความเร็วและความถี่มากขึ้นจะช่วยให้นักท่องเที่ยวพึงพอใจมากกว่าปัจจัยอื่น และเนื่องจากผู้สูงวัยมีความนิยมเลือกใช้รถส่วนตัวมากกว่ารถสาธารณะโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับรถไฟความเร็วสูง ดังนั้นการกำหนดนโยบายเพื่อวางแผนและออกแบบสิ่งอำนวยความสะดวกบนรถไฟความเร็วสูงและสถานีการออกแบบเพื่อมวลชน (Universal Design) จะต้องได้รับการออกแบบอย่างเหมาะสมสำหรับยุคสังคมสูงวัย

Mode choice behavior of recreational trips is difficult to understand and applied to transportation planning policy. To analyze the State Preferences (SP) of choosing modes of travel to the eastern region of Thailand, which is one of the best tourist attraction areas in Thailand, logit model is applied and the factors such as the service conditions of modes and socio- economic data of decision makers are analyzed. In this research, data from 405 respondents collected by Stated Preference survey are modeled as Multinomial logit model and Nested logit model. The results show that fares and frequency of services are important to choose a bus while travel time is significant for a high- speed train. The model can be beneficial to understand the traveler behavior of choosing public transport such as a high-speed train, a bus, or a van including improving public transport policies to the eastern region. For instance, improving speed and frequency of high-speed trains makes travelers more satisfied. In addition, the elderly prefer to travel by car rather than public transport, especially for high- speed trains. Therefore, the discretionary decision policy of planning and investment of the universal design for high-speed train’s facilities and station platform must be suitable for an aging society.