การวางแผนจัดการทรัพยากรน้ำในลุ่มน้ำลำภาชีWater Resources Planning and Management in the Lam-pachi River Basin

Abstract

การศึกษาวางแผนจัดการทรัพยากรน้ำในลุ่มน้ำลำภาชี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการขาดแคลนน้ำ และศักยภาพของโครงการพัฒนาแหล่งน้ำในอนาคตในลุ่มน้ำลำภาชี โดยการศึกษาประกอบด้วยการวิเคราะห์ปริมาณน้ำท่าในอดีตจนถึงปัจจุบันและวิเคราะห์โอกาสการเกิดปริมาณน้ำท่าในอนาคตโดยใช้แบบจำลอง Non-parametric Seasonal Forecast Model การวิเคราะห์ปริมาณการใช้น้ำในอนาคต และการวิเคราะห์ระบบแหล่งน้ำลุ่มน้ำลำภาชี โดยใช้แบบจำลอง MIKE HYDRO ใน 3 กรณี ได้แก่ 1) การวิเคราะห์การจัดการน้ำในกรณีปัจจุบัน 2) การวิเคราะห์การจัดการน้ำในกรณีที่มีการผันน้ำตัดสินเชื่อมโยงระหว่างอ่างเก็บน้ำปัจจุบันในลุ่มน้ำ และ 3) การวิเคราะห์การจัดการน้ำในกรณีอนาคตมีโครงการพัฒนาแหล่งน้ำศักยภาพการศึกษาพบว่าในปัจจุบันลุ่มน้ำลำภาชีพบการขาดแคลนที่มากกว่าร้อยละ 20 ของความต้องการน้ำจากการวิเคราะห์ระบบแหล่งน้ำช่วงเวลา 30 ปี ด้านน้ำอุปโภคบริโภคของประปาโป่งกระทิง และประปาชัฏป่าหวาย จำนวนปีที่ขาดแคลน 23 ปี และ 10 ปี ตามลำดับ และด้านการเกษตรในพื้นที่ชลประทานของอ่างเก็บน้ำชัฏป่าหวายจำนวน 17 ปี โดยเริ่มขาดแคลนน้ำในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ สำหรับกรณีมีการผันน้ำภายในลุ่มน้ำระหว่างอ่างเก็บน้ำในปัจจุบันพบว่าสามารถลดการขาดแคลนน้ำได้ทั้งน้ำด้านอุปโภคบริโภค และน้ำด้านการเกษตรของอ่างเก็บน้ำชัฏป่าหวายลดลงเหลือ 4 ปี และ 8 ปี ตามลำดับ และกรณีอนาคตพบว่าโครงการพัฒนาแหล่งน้ำที่มีศักยภาพต่างๆ สามารถเพิ่มพื้นที่ชลประทานได้ 32,000 ไร่ และกรณีวิเคราะห์ระบบแหล่งน้ำโดยการวิเคราะห์โอกาสการเกิดน้ำท่าร้อยละ 20 ถึง 100 พบว่ามีการขาดแคลนน้ำผันแปรระหว่าง 1.32 ถึง 27.68 ล้านลบ.ม./ปี

The study of water resource planning and management in the Lam-pachi River Basin aims to investigate the water shortage and the potential of future water resource development projects in Lam-pachi River Basin. The study consists of the analysis of runoff and water consumption from the past up to now Including the possibility of runoff in the future by using Non-parametric Seasonal Forecast Model, and water resource system in the Lam-pachi River Basin by implementing MIKE HYDRO in 3 cases: 1) the analysis of current water management, 2) the analysis of water diversions between present reservoirs in the basin and 3) the analysis of establishing potential water resource development project in the future Based on the 30-year consumption system, it is found that there is over 20% of water shortage in Lam-pachi River Basin and 23-year water shortage in Pong–kating Area and of 10 years in Chat-pawai Area respectively. On the agricultural consumption, there is a water shortage for 17 years in Chat-pawai Area starting from February. In case of the current internal water diversion between reservoirs within the basin, this can reduce the years of shortage of water for consuming and agricultural water in Chatpawai reservoir to 4 and 8 years respectively. In case of future scenarios, it Is expected that potential water resource development projects can increase 32,000 Rai of irrigation area. In addition, the case of the analysis of water resource system by analyzing on the 20-to-100% possibility of runoff shows that water shortage varies in the range of 1.32–27.68 million m3/year.