การผันแปรเชิงพื้นที่และฤดูกาลของความเข้มข้นของก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ในบรรยากาศเมืองพัทยา จังหวัดชลบุรีSpatial and Temporal Variation of Ambient Nitrogen Dioxide Concentrations in Pattaya City, Chon Buri Province

Abstract

การได้รับก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์มีผลกระทบต่อสุขภาพของมนุษย์ ซึ่งแหล่งกำเนิดหลักของก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์มาจากการจราจรที่หนาแน่น งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามความเข้มข้นของก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ในบรรยากาศช่วงฤดูหนาวและฤดูร้อนของพื้นที่เขตพาณิชยกรรม เขตที่อยู่อาศัยหนาแน่นมาก เขตที่อยู่อาศัยหนาแน่นน้อย และพื้นที่ตัวแทนค่าพื้นฐานในเมืองพัทยา จังหวัดชลบุรี โดยใช้วิธีการเก็บตัวอย่างด้วยหลอดเก็บตัวอย่างแบบแพสซีฟ ซึ่งทำการเก็บตัวอย่างในช่วงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2560 ถึง เดือนเมษายน พ.ศ. 2561 ทุกๆ 1 สัปดาห์ พบว่า ความเข้มข้นของก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ในแต่ละพื้นที่อยู่ในช่วง 9.80–41.71, 8.36–29.01, 8.06–21.86 และ 5.14–27.19 ppbv ตามลำดับ โดยพื้นที่เขตพาณิชยกรรมมีค่าสูงที่สุดและแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ซึ่งมีธุรกิจโรงแรม สถานบันเทิง และร้านอาหาร ฯลฯ ทำให้มีการจราจรหนาแน่น นอกจากนี้ ความเข้มข้นของก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ช่วงฤดูหนาวและฤดูร้อนไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ความเข้มข้นของก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์มีความสัมพันธ์ตรงกันข้ามกับความเร็วลม(r = –0.498 ถึง –0.625) ขณะที่ความชื้นสัมพัทธ์มีความสัมพันธ์โดยตรงสูง (r = 0.422 ถึง 0.600) อย่างไรก็ตาม การผันแปรเชิงพื้นที่และฤดูกาลของความเข้มข้นก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์อาจได้รับผลจากกิจกรรมของมนุษย์ เช่น การจราจรที่หนาแน่นมากกว่าปัจจัยทางอุตุนิยมวิทยา

Breathing in raised levels of nitrogen dioxide (NO2) concentrations can increase the likelihood of specific health effects. The main source of this kind of pollutant gas is attributed to the traffic-related vehicle emission. This research aims to monitor ambient NO2 concentrations during the winter and summer seasons in 4 targeted areas including the commercial areas, high density residential areas, low density residential areas and representative background sites of Pattaya city, Chon Buri province. NO2 samples were collected by the tube-type passive sampling technique, carried out during November 2017 to April 2018, operated at the weekly exposure time. The nitrogen dioxide (NO2) concentrations within the 4 aforesaid areas were revealed to range from 9.80–41.71, 8.36–29.01, 8.06–21.86 and 5.14–27.19 ppbv, respectively. The NO2 concentrations within commercial areas were significantly higher than those derived from the counterpart ones (p<0.05). This is in part due to traffic-impacted conditions affected by emerging hotels, businesses, restaurants and entertainment venues. The levels of ambient NO2 concentrations were not significantly influenced by seasons. In terms of a meteorological parameter, a significantly negative correlation was observed between NO2 concentrations and wind speed (r = –0.498 to –0.625), while a positive one was uncovered between NO2 values and relative humidity (r = 0.422 to 0.600). In brief, spatial and temporal variations in atmospheric NO2 are largely attributable to traffic density parameters rather than the periodic changes of meteorological factors.