ประสิทธิภาพของแบบจำลองอุทกวิทยา SWAT ในการจำลองปริมาณน้ำท่าของลุ่มน้ำวังPerformance of SWAT Hydrologic Model for Runoff Simulation in Wang River Basin

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินประสิทธิภาพของแบบจำลองอุทกวิทยา SWAT ในการจำลองปริมาณน้ำท่าในลุ่มน้ำวัง ข้อมูลนำเข้าประกอบไปด้วยข้อมูลตรวจวัดอุตุนิยมวิทยารายวัน ปี พ.ศ. 2547–2556 ข้อมูลการใช้ที่ดินปี พ.ศ. 2552 และข้อมูลภูมิประเทศ วิเคราะห์พื้นที่ลุ่มน้ำ แบ่งเป็น 18 ลุ่มน้ำย่อย และกำหนดจุดทางออกของลุ่มน้ำที่มีข้อมูลตรวจวัดปริมาณน้ำท่ารายวันจำนวน 10 จุด เพื่อใช้สอบเทียบแบบจำลอง SWAT นอกจากนี้ยังได้ทำการปรับค่าพารามิเตอร์ต่างๆที่เป็นข้อมูลเชิงกายภาพของลุ่มน้ำ ได้แก่ น้ำผิวดิน น้ำใต้ดิน ลุ่มน้ำ ดิน และการไหลในทางน้ำ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของแบบจำลองสามารถจำลองในการจำลองปริมาณน้ำท่า จากผลการศึกษาพบว่าแบบจำลอง SWAT มีประสิทธิภาพในการจำลองปริมาณน้ำท่าของลุ่มน้ำวังในเกณฑ์ที่ยอมรับได้โดยเฉพาะในลุ่มน้ำย่อยที่ไม่มีเขื่อนตอนปลายของลุ่มน้ำวังและเหมาะสมในการจำลองปริมาณน้ำท่าในช่วงฤดูฝนมากกว่าฤดูแล้ง อย่างไรก็ตาม แบบจำลอง SWAT ยังมีข้อจำกัดในการจำลองปริมาณน้ำท่ารายเดือนสูงสุด โดยเฉพาะในเดือนที่มีปัญหาน้ำท่วมปริมาณน้ำท่าสูงสุดรายเดือนจากแบบจำลองมีค่าต่ำกว่าค่าตรวจวัดจริง

The purpose of this study was to evaluate the efficiency of SWAT hydrological model for runoff simulation in Wang River Basin. The input data includes the daily meteorological observation data during the year 2004–2013, land-use of the year 2009 and topographical data. The analyses were divided the whole basin into 18 sub-basins and defined the basin outlets at 10 stations of observed daily runoff data to calibrate the SWAT model. In addition, the basin physical parameters including surface water, groundwater, watershed, soil, and channel flow, have been adjusted to improve the efficiency of the model in the runoff simulation. The results showed that the SWAT model was effective in simulating the runoff of the Wang River Basin, especially in the non-dam sub-basin and the end of the Wang River Basin. The model is appropriate to simulate the runoff during the wet season rather than the dry season. However, the SWAT model has limitations on the maximum monthly runoff model, especially in the month of flood problem, the maximum monthly runoff from the model was lower than the observed value.